Khu công nghiệp (KCN) là khu vực tập trung các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp và dịch vụ liên quan, được quy hoạch và xây dựng có tính chuyên nghiệp và tập trung. Tại Việt Nam, khu công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế, thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), và thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước trong nhiều năm tới.
1. Thực trạng các khu công nghiệp tại Việt Nam
Theo báo cáo của Vụ Quản lý các khu kinh tế, về tình hình phát triển các KCN, trong năm 2023 cả nước có thêm 13 dự án đầu tư hạ tầng KCN đã được Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh/chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng diện tích đạt khoảng 3.858 ha.
- Đến nay, cả nước đã có 416 KCN đã thành lập (bao gồm 369 KCN nằm ngoài các KKT, 39 KCN nằm trong các KKT ven biển, 8 KCN nằm trong các KKT cửa khẩu) với tổng diện tích đất tự nhiên đạt khoảng 129,9 nghìn ha. Tổng diện tích đất công nghiệp đạt khoảng 89,2 nghìn ha.
- Trong số các KCN đã được thành lập, có 296 KCN đã đi vào hoạt động với tổng diện tích đất tự nhiên đạt khoảng 92,2 nghìn ha, diện tích đất công nghiệp đạt khoảng 63 nghìn ha và 119 KCN đang trong quá trình xây dựng với tổng diện tích đất tự nhiên khoảng 37,5 nghìn ha, diện tích đất công nghiệp đạt khoảng 24,7 nghìn ha. Tổng diện tích đất công nghiệp đã cho thuê của các KCN cả nước đạt khoảng 51,8 nghìn ha, đạt tỷ lệ lấp đầy khoảng 57,7%. Nếu tính riêng các KCN đã đi vào hoạt động, thì tỷ lệ lấp đầy đạt khoảng 72,4%.
- Trong số 296 KCN đã đi vào hoạt động, đã có 271 KCN đã vận hành nhà máy xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường (đạt tỷ lệ khoảng 91,6%), đáp ứng chỉ tiêu kế hoạch Quốc hội giao.
2. Vai trò của khu công nghiệp
- Thu hút đầu tư:
Các KCN là điểm đến hàng đầu cho vốn FDI, đặc biệt trong các ngành công nghiệp điện tử, công nghệ cao (Samsung, Intel, LG...), và chế biến chế tạo.
- Tạo việc làm:
Góp phần tạo ra hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp cho lao động trong nước.
- Thúc đẩy xuất khẩu:
Nhiều KCN chuyên về sản xuất hàng xuất khẩu, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
- Chuyển giao công nghệ:
Đầu tư từ các doanh nghiệp nước ngoài đã giúp nâng cao trình độ công nghệ sản xuất và kỹ năng lao động.
3. Những thách thức và tồn tại
- Cơ sở hạ tầng:
Một số KCN còn hạn chế về giao thông, điện, nước, xử lý chất thải, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
- Vấn đề môi trường:
Nhiều KCN gây ô nhiễm không khí, nước, và đất, ảnh hưởng đến đời sống của người dân xung quanh.
- Chất lượng lao động:
Thiếu lao động có tay nghề cao, trong khi nhu cầu ngày càng tăng với các ngành công nghiệp công nghệ cao.
- Hiệu quả sử dụng đất:
Một số KCN còn tỷ lệ lấp đầy thấp, gây lãng phí nguồn lực đất đai.
4. Định hướng phát triển khu công nghiệp tại Việt Nam
- Phát triển KCN sinh thái:
Đẩy mạnh việc xây dựng các KCN thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo, và giảm thiểu phát thải.
- Thu hút đầu tư công nghệ cao:
Tập trung vào các ngành công nghiệp công nghệ cao, thân thiện môi trường, và có giá trị gia tăng lớn.
- Tăng cường hạ tầng:
Cải thiện hệ thống giao thông, năng lượng, logistics để hỗ trợ tốt hơn cho hoạt động của KCN.
- Phát triển nhân lực:
Đào tạo nguồn lao động có tay nghề, đặc biệt trong các ngành kỹ thuật cao, để đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp.
Khu công nghiệp không chỉ là động lực phát triển kinh tế mà còn góp phần thúc đẩy sự chuyển đổi cơ cấu kinh tế và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
DANH SÁCH KHU CÔNG NGHIỆP MIỀN TRUNG VIỆT NAM
1. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH BÌNH ĐỊNH
- Khu công nghiệp Phú Tài
- Khu công nghiệp Long Mỹ 1
- Khu công nghiệp Nhơn Hòa
- Khu công nghiệp Hòa Hội
- Khu công nghiệp Cát Trinh
- Khu công nghiệp Bình Nghi - Nhơn Tân
- Khu công nghiệp Đô thị và dịch vụ Becamex - Bình Định
- Khu công nghiệp Nhơn Hội A
- Khu công nghiệp Nhơn Hội B
- Khu công nghiệp Nhơn Hội C
2. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH BÌNH THUẬN
- Khu công nghiệp Phan Thiết 1
- Khu công nghiệp Phan Thiết 2
- Khu công nghiệp Hàm Kiệm 1
- Khu công nghiệp Hàm Kiệm 2 (Bita's)
- Khu công nghiệp Sơn Mỹ 1
- Khu công nghiệp Sơn Mỹ 2
- Khu công nghiệp Tân Đức
- Khu công nghiệp Sông Bình
- Khu công nghiệp Tuy Phong
3. KHU CÔNG NGHIỆP THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
- Khu công nghiệp Hòa Cầm
- Khu công nghiệp Liên Chiểu
- Khu công nghiệp Đà Nẵng (An Đồn)
- Khu công nghiệp Hòa Khánh
- Khu công nghiệp Hòa Khánh mở rộng
- Khu công nghiệp Dịch vụ thủy sản Đà Nẵng
- Khu công nghệ cao Đà Nẵng
- Khu công nghiệp Hòa Cầm mở rộng
- Khu công nghiệp Hòa Nhơn
- Khu công nghiệp Hòa Ninh
- Khu công nghiệp Hòa Sơn
4. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH ĐẮK LẮK
- Khu công nghiệp Hòa Phú
- Khu công nghiệp Phú Xuân
5. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH ĐẮK NÔNG
- Khu công nghiệp Tâm Thắng
- Khu công nghiệp Nhân Cơ 1
- Khu công nghiệp Nhân Cơ 2
6. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH GIA LAI
- Khu công nghiệp Trà Đa
- Khu công nghiệp Lệ Thanh
- Khu công nghiệp Nam Pleiku
7. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH HÀ TĨNH
- Khu công nghiệp Gia Lách
- Khu công nghiệp Hạ Vàng
- Khu công nghiệp Đại Kim (Cầu Treo)
- Khu công nghiệp Mộc Hương
- Khu công nghiệp Formosa Hà Tĩnh
- Khu công nghiệp dịch vụ hậu cảng Vũng Áng
- Khu công nghiệp đóng tàu Kỳ Anh
- Khu công nghiệp Vũng Áng 1
- Khu công nghiệp Phú Vinh
- Khu công nghiệp Hoành Sơn
8. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH KHÁNH HÒA
- Khu công nghiệp Suối Dầu
- Khu công nghiệp Ninh Thủy
- Khu công nghiệp Vạn Thắng
- Khu công nghiệp Nam Cam Ranh
9. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH KON TUM
- Khu công nghiệp Hòa Bình 1
- Khu công nghiệp Hòa Bình 2
- Khu công nghiệp Sao Mai
- Khu công nghiệp Đắk Tô
- Khu công nghiệp Bờ Y
10. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH LÂM ĐỒNG
- Khu công nghiệp Lộc Sơn
- Khu công nghiệp Phú Hội
- Khu công nghiệp Tân Phú
11. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH NGHỆ AN
- Khu công nghiệp Bắc Vinh
- Khu công nghiệp VSIP Nghệ An
- Khu công nghiệp Hoàng Mai 1
- Khu công nghiệp Hoàng Mai 2
- Khu công nghiệp Wha 1 Nghệ An
- Khu công nghiệp Đông Hồi
- Khu công nghiệp Thọ Lộc A
- Khu công nghiệp Thọ Lộc B
- Khu công nghiệp Thọ Lộc C
- Khu công nghiệp Nam Cấm A
- Khu công nghiệp Nam Cấm B
- Khu công nghiệp Nam Cấm C
- Khu công nghiệp Nam Cấm D
- Khu công nghiệp Tân Kỳ
- Khu công nghiệp Nghĩa Đàn
- Khu công nghiệp Sông Dinh
- Khu công nghiệp Phủ Quỳ
- Khu công nghiệp Tri Lễ
- Khu công nghệ cao Nghệ An
12. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH NINH THUẬN
- Khu công nghiệp Phước Nam
- Khu công nghiệp Du Long
- Khu công nghiệp Thành Hải
- Khu công nghiệp Cà Ná
13. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH PHÚ YÊN
- Khu công nghiệp An Phú
- Khu công nghiệp Đông Bắc Sông Cầu 1
- Khu công nghiệp Đông Bắc Sông Cầu 2
- Khu công nghiệp Hòa Hiệp 1
- Khu công nghiệp Hòa Hiệp 2
- Khu công nghiệp hóa dầu Hòa Tâm
- Khu công nghiệp đa ngành Nam Phú Yên
- Khu công nghiệp lọc dầu Nam Phú Yên
- Khu công nghệ cao Nam Phú Yên
14. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH QUẢNG BÌNH
- Khu công nghiệp Tây Bắc Đồng Hới
- Khu công nghiệp Bắc Đồng Hới
- Khu công nghiệp Bang
- Khu công nghiệp Cảng biển Hòn La
- Khu công nghiệp Hòn La 2
- Khu công nghiệp Phía Tây Hòn La
- Khu công nghiệp Cam Liên
- Khu công nghiệp Tây Bắc Quán Hàu - Khu A
- Khu công nghiệp Tây Bắc Quán Hàu - Khu B
- Khu công nghiệp Tây Bắc Quán Hàu - Khu C
15. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH QUẢNG NAM
- Khu công nghiệp Điện Nam - Điện Ngọc
- Khu công nghiệp Đông Quế Sơn
- Khu công nghiệp Tam Thăng
- Khu công nghiệp Tam Thăng 2
- Khu công nghiệp Bắc Chu Lai
- Khu công nghiệp Tam Anh – Hàn Quốc
- Khu công nghiệp, nông lâm nghiệp Tam Anh Nam
- Khu công nghiệp Tam Hiệp
- Khu công nghiệp Cơ khí ô tô Chu Lai Trường Hải
- Khu công nghiệp Phú Xuân
- Khu công nghiệp Thuận Yên
16. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH QUẢNG NGÃI
- Khu công nghiệp Quảng Phú
- Khu công nghiệp Tịnh Phong
- Khu công nghiệp VSIP Quảng Ngãi
- Khu công nghiệp Phổ Phong
- Khu công nghiệp Dung Quất phía Đông
- Khu công nghiệp Dung Quất phía Tây
- Khu đô thị công nghiệp Dung Quất
- Khu công nghiệp Sài Gòn - Dung Quất
- Khu công nghiệp Bình Hòa - Bình Phước
- Khu công nghiệp Dung Quất 2
17. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH QUẢNG TRỊ
- Khu công nghiệp Nam Đông Hà
- Khu công nghiệp Quán Ngang 1 và 2
- Khu công nghiệp Quán Ngang 3
- Khu công nghiệp Tây Bắc Hồ Xá A
- Khu công nghiệp Tây Bắc Hồ Xá B
18. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH THANH HÓA
- Khu công nghiệp Lễ Môn
- Khu công nghiệp Đình Hương - Tây Bắc Ga
- Khu công nghiệp Bỉm Sơn - A phía Bắc
- Khu công nghiệp Bỉm Sơn - A phía Nam (Kovipark)
- Khu công nghiệp Bỉm Sơn - B
- Khu công nghiệp Lam Sơn - Sao Vàng
- Khu công nghiệp Hoàng Long
- Khu công nghiệp Bãi Trành
- Khu công nghiệp Ngọc Lặc
- Khu công nghiệp Thạch Quảng
- Khu công nghiệp Lọc hóa dầu Nghi Sơn
- Khu công nghiệp số 1 - Nghi Sơn
- Khu công nghiệp số 2 - Nghi Sơn
- Khu công nghiệp số 3 - Nghi Sơn (công nghiệp thép)
- Khu công nghiệp số 4 - Nghi Sơn (công nghiệp cơ khí và lắp ráp động cơ)
- Khu công nghiệp số 5 - Nghi Sơn
- Khu công nghiệp luyện kim Nghi Sơn
19. KHU CÔNG NGHIỆP TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
- Khu công nghiệp Phú Bài (giai đoạn 1 và 2)
- Khu công nghiệp Phú Bài giai đoạn 3
- Khu công nghiệp Phú Bài giai đoạn 4
- Khu công nghiệp Phong Điền A
- Khu công nghiệp Phong Điền B
- Khu công nghiệp Phong Điền C (Hàn Quốc)
- Khu công nghiệp Phong Điền mở rộng
- Khu công nghiệp Tứ Hạ
- Khu công nghiệp La Sơn
- Khu công nghiệp số 1 phía Tây và khu phi thuế quan Sài Gòn - Chân Mây
- Khu công nghiệp số 1 phía Đông Chân Mây - Lăng Cô
- Khu công nghiệp số 2 Chân Mây - Lăng Cô
- Khu công nghệ cao Chân Mây - Lăng Cô
- Khu công nghiệp Quảng Vinh
- Khu công nghiệp Phú Đa